TRANSLATION

Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου 2009

Μνήσθητε Οτάνην («ούτε άρχειν ούτε άρχεσθαι εθέλω»)

Εφιστώ την προσοχή στους δημοσκόπους αλλά και δημοσόφους: μη συμπιλείτε τον πολιτικό αναχωρητισμό με την απάρνηση της πολιτικής. Ανατρέξτε στον Ηρόδοτο (Θάλεια, 80-83). Μας τα θύμισε ο Καστοριάδης στην «Ελληνική Ιδιαιτερότητα».

Διαβάστε ξανά την καταστολή της συνομωσίας του Σμέρδι. Την επακολουθήσασα διαβούλευση των επτά (ένας εκ των οποίων και ο Δαρείος). Τη στάση που αποφασίζει εντέλει ο Οτάνης, όταν συνειδητοποιεί πως η άποψή του δεν θα ψηφιστεί, αφού δεν μπορεί να πείσει τους υπόλοιπους έξι συντρόφους του να εγκαθιδρύσουν στην Περσία ισονομία και δημοκρατικό καθεστώς. Ο μοναρχισμός του Μεγάβυζου (ως άλλου Πλάτωνα σχολιάζει ο Κορνήλιος) έχει γοητεύσει το Δαρείο.

Ο Οτάνης αποσύρεται με αριστοκρατική ευγένεια από αυτή τη στιγμή του «συνταγματικού» ανταγωνισμού διότι το ζήτημα γι αυτόν δεν είναι η ορθή ή αποτελεσματική ή «δίκαια» ή μη διακυβέρνηση, αλλά αν το κέντρο της πολιτικής είναι ή όχι ο «κάθε» πολίτης.

Με το «ούτε άρχειν ούτε άρχεσθαι εθέλω» ζητά, θέτει ως όρο, για τον εαυτό του και τους απογόνους του να εξαιρεθούν από την εξουσία (και όχι από τους νόμους του κράτους όπως λέει ο Καστοριάδης) αλλά «υπ’ ουδενός υμέων άρξομαι» κανένας μας δηλαδή να μην υποκύψει στην εξουσία οποιουδήποτε από σας ανακηρυχθεί τελικά βασιλιάς.

Ο όρος, λέει ο Ηρόδοτος, έγινε δεκτός. Ο Οτάνης και η οικογένεια του παρέμειναν, αυτόνομοι και ανεξουσίαστοι, τηρώντας φυσικά τους περσικούς νόμους. Ονειρική παραχώρηση προνομίου ή αμοιβαίος επιδέξιος συμβιβασμός;

Το παμπάλαιο και πάντα επίκαιρο μυστικό αυτό συμβόλαιο εξουσίας και αριστοκρατικού πολιτικού αναχωρητισμού δεν έχει μόνο ατομικιστική δολιότητα ή ρομαντική ανωτερότητα. Στη λησμονημένη του ύπαρξη σιγοκαίει το απόλυτο αίτημα. Ας το προσέξουμε, ιδιαίτερα σήμερα, σε μια ώρα που αναφερόμαστε σε «αδιευκρίνιστους», «ανένταχτους» και γενικότερα «αταξινόμητους» της πολιτικής σκηνής.

Και μια λεπτομέρεια: Σήμερα, δυστυχώς, δεν υπάρχει ένας Δαρείος…

Θάνος Κωτσόπουλος

Δεν υπάρχουν σχόλια: