Στην ποικίλη πολιτική ύλη της αυγουστιάτικης ατζέντας η ένταση στο Αιγαίο και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν τη χαμηλή θέση που αντιστοιχεί στην παγερή νηφαλιότητα των πολιτικά ορθώς σκεπτόμενων. Κάθε απόπειρα να αναδειχθούν τα ελληνοτουρκικά σε μείζον πρόβλημα, όπως ήδη είναι, και σε μέγιστο, που αναμένεται, μπορεί και να φαντάζει ως εθνικιστική υστερία ή αλλόκοτη μανιοκαταθλιπτική κρίση.
Απ’ την άλλη, εγείρονται εύλογα ερωτήματα για το συγκεκριμένο χρονισμό της ανάδειξης των ελληνοτουρκικών. Γιατί «σηκώνουν» τώρα, έστω και υποτονικά, το θέμα τα ΜΜΕ; Κάποιες μάλλον απλοϊκές απαντήσεις θα ήταν οι εξής:
(α) Εκείνη που διάβασα σε άρθρο της «Ελευθεροτυπίας» στις 9/8/09 όπου συσχετίζονται οι κρίσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις με τις παραγγελίες όπλων. Όποτε, διαπιστώνεται, οι πωλήσεις πέφτουν, εμφανίζεται μια κρίση και την επόμενη χρονιά οι δαπάνες εξοπλισμού αυξάνονται.
(β) Ότι πρόκειται για απλή νευρικότητα της ελληνικής πλευράς επειδή έχει παραβιαστεί από την Τουρκία το καλοκαιρινό μορατόριουμ (λόγω τουρισμού) των παραβάσεων και παραβιάσεων στον εναέριο χώρο.
Το ερώτημα είναι αν διαμορφώνεται ένα νέο σκηνικό στα ελληνοτουρκικά ή όχι. Είναι εύκολο να πέσει κανείς στη μία ή την άλλη υπερβολή. Η Τουρκία αναβαθμίζεται με σταθερούς ρυθμούς γεωστρατηγικά και συνεπώς οι μεθοδευμένες απαιτήσεις της στο Αιγαίο ακούγονται όλο και πιο «εύλογες». Ακόμα και οι ρωσοτουρκικές σχέσεις βελτιώνονται θεαματικά. Η Ελλάδα και η Κύπρος μοιάζουν απομονωμένες και ανακόλουθες στο διεθνές επίπεδο. Αλλοπρόσαλλες ελληνικές επιλογές, όπως το αναπάντεχο άνοιγμα του Καραμανλή στον Πούτιν το 2007 για τον αγωγό Sauthstream και η επακολουθήσασα, κακήν κακώς, εγκατάλειψή της ίσως να μην ήταν άσχετες με την πρόσφατη διγλωσσία του Πούτιν για το Κυπριακό.
Κανείς, φυσικά, δεν θα αρνιόταν ότι η νευρικότητα αυξάνεται και από τις έρευνες της Τουρκίας σε περιοχές νότια του Καστελλόριζου, τις οποίες η Τουρκία θεωρεί, αυθαίρετα, δική της υφαλοκρηπίδα, ενώ την ίδια στιγμή, ο Κωστής Χατζηδάκης αναγγέλλει άνοιγμα στην αγορά των εταιρειών έρευνας για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στο «δικό μας» Αιγαίο. Παρατηρείται, λοιπόν, μια «κινητικότητα» σε όλο το φάσμα των προβλημάτων. Ωστόσο το ερώτημα παραμένει: είμαστε προ μιας «ποιοτικής» αλλαγής ή όχι;
Για τις στιγμές που η αγωνία κορυφώνεται, ευτυχώς, υπάρχουν οι αρθρογράφοι του «Βήματος». Για να είμαι δίκαιος, ο κ. Ρ.Σωμερίτης, στον οποίο αναφέρομαι, δεν ισχυρίστηκε κάτι διαφορετικό απ’ ό,τι κι εγώ αλλά μόνο σε ιδιωτικές συζητήσεις έχω εκφράσει: πώς είναι δυνατόν να μιλάμε για παραβιάσεις στο Αιγαίο όταν καλά-καλά δεν υπάρχουν σαφείς και κυρίως δημόσια αναρτημένοι χάρτες της ελληνικής επικράτειας. Και μάλιστα χάρτες επί χάρτου και όχι ψηφιακοί, κάπου στα στρατηγεία του ΝΑΤΟ και των επιτελείων. Μου είναι εντέλει αδιάφορη η υπεροπτική ειρωνεία του κ. Σωμερίτη περί της «ωραιότητας» του Έλληνα για τα εθνικά θέματα αλλά ότι υπάρχει μια γενικευμένη συνενοχή στη δημόσια ανάρτηση ακριβούς χάρτη της Ελλάδας και των θαλάσσιων και εναέριων συνόρων της είναι γεγονός.
Αλλά αυτό μας μάρανε; Δεν αρκούν οι υπερπτήσεις και οι αμφισβητήσεις κατοικημένων νησιών για να αφυπνιστούμε και απαιτήσουμε ενιαία, σταθερή και σθεναρή ελληνική αντίδραση; Πόσες ενοχές ακόμα έχουμε απέναντι στον ανεξόφλητο ευρωπαϊσμό μας ή πόσες δεσμεύσεις στους δυτικούς συμμάχους μας που μας υποδεικνύουν την πολιτική του κατευνασμού της Τουρκίας;
Υπάρχουν φωνές που προειδοποιούν ότι ο Σεπτέμβριος θα είναι δύσκολος μήνας για τα ελληνοτουρκικά. Όχι τόσο με την έννοια ενός «θερμού επεισοδίου» (αν και κανείς δεν μπορεί να στοιχηματίζει, ιδίως όταν παίζει με τα νεύρα των πιλότων) όσο με την κλιμάκωση των «έξυπνων» διεκδικήσεων της Τουρκίας, παρά την καλή διαγωγή που φυσιολογικά θα έπρεπε να επιδεικνύει εν όψει της ενταξιακής κρίσης της το Δεκέμβρη 2009.
Θα χρειαστεί να είμαστε ψύχραιμοι και αποφασιστικοί. Ξεκινώντας από τα δικά μας. Εθνική συνεννόηση των κομμάτων πάνω σε βάση πατριωτική και μη ενδοτική στις πιέσεις των ιμπεριαλιστών "συμμάχων". Οι πολίτες που αισθάνονται ακάλυπτοι από την «υψηλή» πολιτική και την αδιαφανή διπλωματία να αυτό-οργανωθούν, να συσπειρωθούν και να απαιτήσουν ειρήνη στο Αιγαίο και τα Βαλκάνια, αποτροπή του οποιουδήποτε πολέμου, καταγγελία των δυνάμεων που απεργάζονται φιλοπόλεμα και ληστρικά σενάρια, απαίτηση να μην αντισταθμιστεί η οικονομική κρίση σε μιλιταριστικούς εξοπλισμούς αλλά και καλλιέργεια μιας διαυγούς, υπερήφανης και ανυποχώρητης πατριωτικής συνείδησης.
