Μεγαλοπολίτικα

Το άδοξο τέλος του πειράματος του Πλάτωνα με τον Διονύσιο των Συρακουσών είναι πασίγνωστο. Οι κατοπινοί της Μέσης Ακαδημίας ήταν προσεκτικότεροι. Φέρθηκαν συγκρατημένα και με αξιοπρέπεια απέναντι στους Μακεδόνες κατακτητές.

Κατά τα μέσα του 3ου αιώνα ο φιλόσοφος Αρκεσίλαος άλλαξε τον θεωρητικό προσανατολισμό της Ακαδημίας εισάγοντας κάποιον σκεπτικισμό. Δυο μαθητές του με καταγωγή από την Μεγαλόπολη, ο Έκδημος και ο Μεγαλοφάνης, ανακατεύτηκαν με την πολιτική. Συνέργησαν στο φόνο του τυράννου της πόλεως, Αριστόδημο. Αργότερα βοήθησαν τον Άρατο, κατοπινό ηγέτη της Αχαϊκής Συμπολιτείας, να ρίξει τον τύραννο της Σικυώνας Νικοκλή. Τέλος, ανέλαβαν, με παράκληση των κατοίκων της, να κυβερνήσουν την Κυρήνη.

Τα τυραννικά καθεστώτα εκείνης της περιόδου επιβάλλονταν από τους ολιγαρχικούς πλούσιους και εύπορους και είχαν την υποστήριξη των Μακεδόνων. Όχι ότι οι “Αχαϊστές” ήταν υπέρμαχοι της ταξικής δικαιοσύνης. Καταθορυβημένοι από τις ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις του Κλεομένη στη Σπάρτη δεν δίστασαν να τον χτυπήσουν καλώντας τους Μακεδόνες.

Κάποιοι απέδωσαν αυτή την “κεντρώα” στάση της Αχαϊκής Συμπολιτείας στο μετριοπαθές, φιλελεύθερο πνεύμα του Αρκεσίλαου και των Μεγαλοπολιτών Έκδημου και Μεγαλοφάνη.

Ο Κ. Δεσποτόπουλος το έλεγε: ένας μετρημένος σκεπτικισμός αποτελεί καλή βάση για το δημοκρατικό φρόνημα.

Ο Ρόδης Ρούφος καλά μας τα θυμίζει.

Μα, η πολιτική (δηλαδή ο τρόπος που ο δυναμισμός κάθε κοινωνίας κρίνει τις αποφάσεις και τη δράση) διαψεύδουν συνήθως την κεντρώα μεσότητα. Λες κι έγινε με κεντρώο σκεπτικισμό, νηφαλιότητα και “φιλελεύθερα” η τυραννοκτονία του Αριστόδημου και η εξόντωση του Κλεομένη του Γ΄.